Mugaz gaindiko lankidetzak Europar Batasunaren babes garrantzitsua jaso zuen 2006an, Lurralde Lankidetzako Europako Taldeen (AECT) figura juridikoa sortuz. SIS II sistemaren Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren uztailaren 5eko 1082/2006 (EE) Erregelamendua.
Erregelamendu hau aldatu du Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren abenduaren 17ko 1302/2013/EB Erregelamendua, aurrekoa aldatzen duena, elkarte horien sorrera eta funtzionamendua argitu, sinplifikatu eta hobetzeari dagokionez.
AECTek mugaz gaindiko lankidetza soila gainditzen dute, nazioz gaindiko eta eskualdeen arteko lankidetza ere barne hartzen baitute. Europako araudi berriak, gainera, Batasuneko kide ez diren beste estatu batzuekin lankidetzan aritzeko aukera ematen du.
AECTek nortasun juridikoa dute, eta aipatutako Erregelamenduak eta estatu kideen araudi osagarriak arautzen dituzte zuzenean. Elkarte horietako kideak eskualdeko eta tokiko agintariak, Zuzenbide Publikoko erakundeak eta estatu kideak berak izan daitezke; azken hori da, hain zuzen ere, erregulazioko alderdirik berriena. Kideek Europar Batasuneko bi estatutatik etorri behar dute gutxienez.
AECTak eratzea eta arautzea lurralde-lankidetzako hitzarmen batean eta elkarte bakoitzak bere antolaketari eta funtzionamenduari dagokienez dituen estatutuetan jasotzen da. AECTen helburu nagusia haien eremu geografikoan ekonomia-, gizarte- eta lurralde-kohesioa indartzea da.
Elkarte bakoitzak bere aurrekontua kudeatzen du, baliabide ekonomiko eta langile propioak ditu eta kontratuak egiteko ahalmena du, hori guztia aplikagarri zaion legeria nazionalak elkarteko kide bakoitzari esleitutako eskumenen mugen barruan.
Figura horrekin, mugaz gaindiko lankidetzaren kontzeptu klasikotik harago doa Europar Batasuna, mugako bizilagunen artean soilik ulertuta, eta “lurralde-lankidetzaren” bide berria ireki da: estatuek edo eskualdeek berek, beren artean mugakoak ez badira ere, interes ekonomiko edo kultural komunei mesede egiten dieten akordioak lor ditzakete.
Espainian, 23/2015 Errege Dekretua, urtarrilaren 23koa Europako Erregelamenduaren xedapenak garatzen ditu, eta 2013ko erreformak egindako aldaketak jasotzen ditu.
Eratuak:
