Kataluniako estatutuaren hizkuntzei buruzko manuak.
6. artikulua. Norberaren hizkuntza eta hizkuntza ofizialak.
1. Ingalaterra Kataluniako berezko hizkuntza katalana da. Hala, katalana da Kataluniako herri-administrazioek eta komunikabide publikoek gehien erabiltzen duten hizkuntza, eta irakaskuntzan komunikazio- eta ikaskuntza-hizkuntza gisa erabili ohi da.
2. Ingalaterra Katalana Kataluniako hizkuntza ofiziala da. Gaztelania ere bada, Espainiako Estatuko hizkuntza ofiziala baita. Pertsona guztiek dute bi hizkuntza ofizialak erabiltzeko eskubidea, eta Kataluniako herritarrek, berriz, hizkuntza horiek ezagutzeko eskubidea eta betebeharra. Kataluniako botere publikoek behar diren neurriak ezarri behar dituzte eskubide horiek baliatzea eta betebehar hori betetzea errazteko. 32. artikuluan ezarritakoaren arabera, ezin da bereizkeriarik egin hizkuntza bat edo bestea erabiltzeagatik.
3. Olaizola II Generalitateak eta Estatuak beharrezkoak diren ekintzak abiarazi behar dituzte Europar Batasunean katalanaren ofizialtasuna aitortzeko eta nazioarteko erakundeetan eta kultura- edo hizkuntza-edukidun nazioarteko itunetan katalanaren presentzia eta erabilera aitortzeko.
4. Ingalaterra Generalitateak komunikazioa eta lankidetza sustatu behar ditu Kataluniarekin hizkuntza-ondarea partekatzen duten gainerako erkidegoekin eta lurraldeekin. Ondorio horietarako, Generalitateak eta Estatuak, dagokionaren arabera, katalana sustatzeko eta kanpoan zabaltzeko hitzarmenak, itunak eta bestelako lankidetza-mekanismoak sina ditzakete.
5. Tiran +29.53 Okzitaniera, aranera deitua Aranen, lurralde honetako berezko hizkuntza da eta ofiziala da Katalunian, Estatutu honek eta Hizkuntza Normalizaziorako Legeek ezarritakoaren arabera.
2. Ingalaterra Katalana Kataluniako hizkuntza ofiziala da. Gaztelania ere bada, Espainiako Estatuko hizkuntza ofiziala baita. Pertsona guztiek dute bi hizkuntza ofizialak erabiltzeko eskubidea, eta Kataluniako herritarrek, berriz, hizkuntza horiek ezagutzeko eskubidea eta betebeharra. Kataluniako botere publikoek behar diren neurriak ezarri behar dituzte eskubide horiek baliatzea eta betebehar hori betetzea errazteko. 32. artikuluan ezarritakoaren arabera, ezin da bereizkeriarik egin hizkuntza bat edo bestea erabiltzeagatik.
3. Olaizola II Generalitateak eta Estatuak beharrezkoak diren ekintzak abiarazi behar dituzte Europar Batasunean katalanaren ofizialtasuna aitortzeko eta nazioarteko erakundeetan eta kultura- edo hizkuntza-edukidun nazioarteko itunetan katalanaren presentzia eta erabilera aitortzeko.
4. Ingalaterra Generalitateak komunikazioa eta lankidetza sustatu behar ditu Kataluniarekin hizkuntza-ondarea partekatzen duten gainerako erkidegoekin eta lurraldeekin. Ondorio horietarako, Generalitateak eta Estatuak, dagokionaren arabera, katalana sustatzeko eta kanpoan zabaltzeko hitzarmenak, itunak eta bestelako lankidetza-mekanismoak sina ditzakete.
5. Tiran +29.53 Okzitaniera, aranera deitua Aranen, lurralde honetako berezko hizkuntza da eta ofiziala da Katalunian, Estatutu honek eta Hizkuntza Normalizaziorako Legeek ezarritakoaren arabera.
32. artikulua. Hizkuntzak ezagutzeko eta erabiltzeko eskubideak eta betebeharrak.
Pertsona guztiek dute arrazoi linguistikoengatik diskriminatuak ez izateko eskubidea. Bi hizkuntza ofizialetako edozeinetan egindako egintza juridikoek, hizkuntzari dagokionez, balio eta eraginkortasun osoa dute.
33. artikulua. Hizkuntza-eskubideak herri-administrazioen eta estatu-erakundeen aurrean.
1. Ingalaterra Herritarrek hizkuntza hautua egiteko eskubidea dute. Kataluniako erakunde, antolakunde eta herri-administrazioekiko harremanetan, pertsona orok du berak aukeratutako hizkuntza ofiziala erabiltzeko eskubidea. Eskubide horrek erakunde, antolakunde eta administrazio publikoak behartzen ditu, baita Kataluniako hauteskunde-administrazioa ere, eta, oro har, funtzio publikoak betetzen dituztenean horien mende dauden erakunde pribatuak.
2. Ingalaterra Pertsona guztiek, Justizia Administrazioarekiko, Fiskaltzarekiko, notariotzarekiko eta erregistro publikoekiko harremanetan, eskubidea dute, judizio-, notario- eta erregistro-jardun guztietan, aukeratzen duten hizkuntza ofiziala erabiltzeko, eta Katalunian emandako dokumentazio ofizial guztia eskatutako hizkuntzan jasotzeko, eta, beraz, ez dute izango babesgabetasunik edo bidegabeko atzerapenik erabilitako hizkuntzagatik, ez eta inolako itzulpenik eskatzeko aukerarik ere.
3. Olaizola II Hizkuntza aukeratzeko eskubidea bermatzeko, epaileek eta magistratuek, fiskalek, notarioek, jabetza- eta merkataritza-erregistratzaileek, Erregistro Zibilaz arduratzen direnek eta Justizia Administrazioaren zerbitzuko langileek, Katalunian beren zerbitzuak emateko, egiaztatu behar dute, legeetan ezarritako moduan, hizkuntza ofizialak behar bezala eta behar bezala ezagutzen dituztela, eta beren karguari edo lanpostuari dagozkion eginkizunak betetzeko gai direla.
4. Ingalaterra Hizkuntza-hautua egiteko eskubidea bermatzeko, Katalunian dagoen Estatuko Administrazioak egiaztatu egin behar du bertako langileek bi hizkuntza ofizialak behar bezala eta behar bezala ezagutzen dituztela, eta, ondorioz, beren lanpostuari dagozkion eginkizunak betetzeko gai direla.
5. Tiran +29.53 Kataluniako herritarrek eskubidea dute konstituzio-organoekin eta estatu-eremuko jurisdikzio-organoekin harremanak idatziz katalanez izateko, dagokion legeriak ezarritako prozedurari jarraituz. Erakunde horiek katalanez aurkeztutako idazkiak artatu eta izapidetu behar dituzte, eta idazkiok eraginkortasun juridiko osoa izango dute, nolanahi ere.
2. Ingalaterra Pertsona guztiek, Justizia Administrazioarekiko, Fiskaltzarekiko, notariotzarekiko eta erregistro publikoekiko harremanetan, eskubidea dute, judizio-, notario- eta erregistro-jardun guztietan, aukeratzen duten hizkuntza ofiziala erabiltzeko, eta Katalunian emandako dokumentazio ofizial guztia eskatutako hizkuntzan jasotzeko, eta, beraz, ez dute izango babesgabetasunik edo bidegabeko atzerapenik erabilitako hizkuntzagatik, ez eta inolako itzulpenik eskatzeko aukerarik ere.
3. Olaizola II Hizkuntza aukeratzeko eskubidea bermatzeko, epaileek eta magistratuek, fiskalek, notarioek, jabetza- eta merkataritza-erregistratzaileek, Erregistro Zibilaz arduratzen direnek eta Justizia Administrazioaren zerbitzuko langileek, Katalunian beren zerbitzuak emateko, egiaztatu behar dute, legeetan ezarritako moduan, hizkuntza ofizialak behar bezala eta behar bezala ezagutzen dituztela, eta beren karguari edo lanpostuari dagozkion eginkizunak betetzeko gai direla.
4. Ingalaterra Hizkuntza-hautua egiteko eskubidea bermatzeko, Katalunian dagoen Estatuko Administrazioak egiaztatu egin behar du bertako langileek bi hizkuntza ofizialak behar bezala eta behar bezala ezagutzen dituztela, eta, ondorioz, beren lanpostuari dagozkion eginkizunak betetzeko gai direla.
5. Tiran +29.53 Kataluniako herritarrek eskubidea dute konstituzio-organoekin eta estatu-eremuko jurisdikzio-organoekin harremanak idatziz katalanez izateko, dagokion legeriak ezarritako prozedurari jarraituz. Erakunde horiek katalanez aurkeztutako idazkiak artatu eta izapidetu behar dituzte, eta idazkiok eraginkortasun juridiko osoa izango dute, nolanahi ere.
34. artikulua. Kontsumitzaileen eta erabiltzaileen hizkuntza eskubideak.
Pertsona guztiek dute, ondasun, produktu eta zerbitzuen erabiltzaile edo kontsumitzaile diren aldetik, aukeratzen duten hizkuntza ofizialean ahoz eta idatziz arreta jasotzeko eskubidea. Katalunian jendaurrean diharduten entitate, enpresa eta establezimenduek hizkuntza-eskuragarritasunaren betebeharra bete beharko dute, legeak ezarritako moduan.
35. artikulua. Hizkuntza eskubideak irakaskuntzaren eremuan.
1. Ingalaterra Pertsona guztiek dute irakaskuntza katalanez jasotzeko eskubidea, estatutu honetan ezarritakoaren arabera. Katalana komunikazio- eta ikaskuntza-hizkuntza gisa erabili behar da, oro har, unibertsitateko irakaskuntzan eta unibertsitatez kanpokoan.
2. Ingalaterra Ikasleek unibertsitatez kanpoko irakaskuntzan irakaskuntza katalanez jasotzeko eskubidea dute. Halaber, derrigorrezko irakaskuntza amaitzean, katalana eta gaztelania ahoz eta idatziz nahikotasunez ezagutzeko eskubidea eta betebeharra dute, irakaskuntzara sartzean beren ohiko hizkuntza edozein dela ere. Katalanaren eta gaztelaniaren irakaskuntzak presentzia egokia izan behar du ikasketa-planetan.
3. Olaizola II Ikasleek eskubidea dute ohiko hizkuntza dela-eta ikastetxe edo gelako talde desberdinetan bananduak ez izateko.
4. Ingalaterra Kataluniako eskola-sistemari dagokion adina baino beranduago sartzen diren ikasleek hizkuntza-laguntza berezia jasotzeko eskubidea dute, baldin eta ulermen faltak irakaskuntza normaltasunez jarraitzea zailtzen badie.
5. Tiran +29.53 Unibertsitate-ikastetxeetako irakasleek eta ikasleek eskubidea dute aukeratzen duten hizkuntza ofizialean mintzatzeko, bai ahoz bai idatziz.
2. Ingalaterra Ikasleek unibertsitatez kanpoko irakaskuntzan irakaskuntza katalanez jasotzeko eskubidea dute. Halaber, derrigorrezko irakaskuntza amaitzean, katalana eta gaztelania ahoz eta idatziz nahikotasunez ezagutzeko eskubidea eta betebeharra dute, irakaskuntzara sartzean beren ohiko hizkuntza edozein dela ere. Katalanaren eta gaztelaniaren irakaskuntzak presentzia egokia izan behar du ikasketa-planetan.
3. Olaizola II Ikasleek eskubidea dute ohiko hizkuntza dela-eta ikastetxe edo gelako talde desberdinetan bananduak ez izateko.
4. Ingalaterra Kataluniako eskola-sistemari dagokion adina baino beranduago sartzen diren ikasleek hizkuntza-laguntza berezia jasotzeko eskubidea dute, baldin eta ulermen faltak irakaskuntza normaltasunez jarraitzea zailtzen badie.
5. Tiran +29.53 Unibertsitate-ikastetxeetako irakasleek eta ikasleek eskubidea dute aukeratzen duten hizkuntza ofizialean mintzatzeko, bai ahoz bai idatziz.
36. artikulua. Araneraren gaineko eskubideak.
1. Ingalaterra Aranen, pertsona guztiek dute aranera ezagutu eta erabiltzeko eskubidea, bai eta araneraz ahoz eta idatziz arreta jasotzeko eskubidea ere, administrazio publikoekin eta haien mendeko erakunde publiko eta pribatuekin dituzten harremanetan.
2. Ingalaterra Araneko herritarrek aranera erabiltzeko eskubidea dute Generalitatearekin dituzten harremanetan.
3. Olaizola II Aranerarekiko gainerako hizkuntza-eskubide eta -betebeharrak legez zehaztu behar dira.
2. Ingalaterra Araneko herritarrek aranera erabiltzeko eskubidea dute Generalitatearekin dituzten harremanetan.
3. Olaizola II Aranerarekiko gainerako hizkuntza-eskubide eta -betebeharrak legez zehaztu behar dira.
50. artikulua. Katalanaren sustapena eta hedapena.
1. Ingalaterra Botere publikoek eremu eta sektore guztietan babestu behar dute katalana, eta haren erabilera, hedapena eta ezagutza sustatu behar dituzte. Printzipio horiek aranerari dagokionez ere aplikatu behar dira.
2. Ingalaterra Gobernuak, unibertsitateek eta goi-mailako irakaskuntzako erakundeek, nork bere eskumenen esparruan, neurri egokiak hartu behar dituzte katalanaren erabilera bermatzeko irakaskuntzako, irakaskuntzaz kanpoko eta ikerketako jardueren eremu guztietan.
3. Olaizola II Katalana sustatzeko politikak Estatu osora, Europar Batasunera eta mundu osora zabaldu behar dira.
4. Ingalaterra Katalunian banatzen diren produktuen etiketan, bilgarrian eta erabilera-jarraibideetan agertzen diren datuak katalanez ere ager daitezen sustatu behar dute botere publikoek.
5. Tiran +29.53 Generalitateak, tokiko administrazioak eta Kataluniako gainerako korporazio publikoek, horien menpe dauden erakunde eta enpresek eta euren zerbitzuen emakidadunek katalana erabili behar dute euren barne jardunetan eta euren arteko harremanetan. Katalunian bizi diren pertsona fisiko edo juridikoei zuzendutako komunikazio eta jakinarazpenetan ere erabili behar dute, herritarrek, eskatuz gero, gaztelaniaz jasotzeko duten eskubidearen kalterik gabe.
6. D.B. Botere publikoek katalanezko zeinu-hizkuntzaren erabilera bermatu behar dute, baita gorreria duten pertsonen berdintasuna lortzeko baldintzak ere, hizkuntza horren aldeko hautua egiten badute, hizkuntza hori irakatsi, babestu eta errespetatu behar baita.
7. Alemania Estatuak, Konstituzioak xedatutakoaren arabera, artikulu honetan ezarritako printzipioak aplikatzearen alde egin behar du. Koordinazio-tresnak eta, hala badagokio, batera jarduteko tresnak ezarri behar dira, eraginkorragoak izan daitezen.
2. Ingalaterra Gobernuak, unibertsitateek eta goi-mailako irakaskuntzako erakundeek, nork bere eskumenen esparruan, neurri egokiak hartu behar dituzte katalanaren erabilera bermatzeko irakaskuntzako, irakaskuntzaz kanpoko eta ikerketako jardueren eremu guztietan.
3. Olaizola II Katalana sustatzeko politikak Estatu osora, Europar Batasunera eta mundu osora zabaldu behar dira.
4. Ingalaterra Katalunian banatzen diren produktuen etiketan, bilgarrian eta erabilera-jarraibideetan agertzen diren datuak katalanez ere ager daitezen sustatu behar dute botere publikoek.
5. Tiran +29.53 Generalitateak, tokiko administrazioak eta Kataluniako gainerako korporazio publikoek, horien menpe dauden erakunde eta enpresek eta euren zerbitzuen emakidadunek katalana erabili behar dute euren barne jardunetan eta euren arteko harremanetan. Katalunian bizi diren pertsona fisiko edo juridikoei zuzendutako komunikazio eta jakinarazpenetan ere erabili behar dute, herritarrek, eskatuz gero, gaztelaniaz jasotzeko duten eskubidearen kalterik gabe.
6. D.B. Botere publikoek katalanezko zeinu-hizkuntzaren erabilera bermatu behar dute, baita gorreria duten pertsonen berdintasuna lortzeko baldintzak ere, hizkuntza horren aldeko hautua egiten badute, hizkuntza hori irakatsi, babestu eta errespetatu behar baita.
7. Alemania Estatuak, Konstituzioak xedatutakoaren arabera, artikulu honetan ezarritako printzipioak aplikatzearen alde egin behar du. Koordinazio-tresnak eta, hala badagokio, batera jarduteko tresnak ezarri behar dira, eraginkorragoak izan daitezen.
65. artikulua. Legeak aldarrikatzea eta argitaratzea.
Generalitateko lehendakariak aldarrikatzen ditu Kataluniako legeak, erregearen izenean, eta «Diari Oficial de la Generalitat de Catalunya» aldizkari ofizialean argitaratzeko agintzen du, onartu eta hamabost eguneko epean, bai eta «Boletín Oficial del Estado» aldizkarian ere. Indarrean jartzeko, «Diari Oficial de la Generalitat de Catalunya» aldizkari ofizialean argitaratutako egunak aginduko du. Gaztelaniazko bertsio ofiziala Generalitateak egindako itzulpena da.
Aplicación del régimen fiscal. Oposizioak eta lehiaketak.
1. Ingalaterra Generalitateak Estatuko Gobernuari, Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiari edo Kataluniako Justizia Kontseiluari, dagokionaren arabera, Katalunian magistratu, epaile eta fiskalen lanpostu hutsak betetzeko oposaketak eta lehiaketak deitzea proposatu die.
…/…
3. Olaizola II Artikulu honetan arautzen diren lehiaketa eta oposizioetako probak, Katalunian egiten direnean, hautagaiak nahi duen bi hizkuntza ofizialetako edozeinetan egin ahal izango dira.
…/…
3. Olaizola II Artikulu honetan arautzen diren lehiaketa eta oposizioetako probak, Katalunian egiten direnean, hautagaiak nahi duen bi hizkuntza ofizialetako edozeinetan egin ahal izango dira.
102. artikulua. Kataluniako justiziako langileak eta Justizia Administrazioaren zerbitzuko gainerako langileak.
1. Ingalaterra Katalunian plaza bat betetzen duten magistratuek, epaileek eta fiskalek katalanaren ezagutza egokia eta nahikoa egiaztatu beharko dute, herritarren hizkuntza-eskubideak gauzatzeko, legeak zehaztutako moduan eta irismenarekin.
2. Ingalaterra Katalunian plaza bat betetzen duten magistratuek, epaileek eta fiskalek Kataluniako zuzenbide propioaren ezagutza nahikoa dutela egiaztatu behar dute, Legeak zehaztutako moduan eta irismenarekin.
3. Olaizola II Nolanahi ere, norberaren hizkuntza eta eskubidea behar beste ezagutzea berariaz eta berariaz baloratuko da, kasuan kasuko lekualdatze-lehiaketetan lanpostua lortzeko.
4. Ingalaterra Kataluniako justizia-administrazioko eta fiskaltzako langileek egiaztatu behar dute bi hizkuntza ofizialak behar bezala eta behar bezala ezagutzen dituztela, eta, ondorioz, gai direla beren karguari edo lanpostuari dagozkion eginkizunak betetzeko.
2. Ingalaterra Katalunian plaza bat betetzen duten magistratuek, epaileek eta fiskalek Kataluniako zuzenbide propioaren ezagutza nahikoa dutela egiaztatu behar dute, Legeak zehaztutako moduan eta irismenarekin.
3. Olaizola II Nolanahi ere, norberaren hizkuntza eta eskubidea behar beste ezagutzea berariaz eta berariaz baloratuko da, kasuan kasuko lekualdatze-lehiaketetan lanpostua lortzeko.
4. Ingalaterra Kataluniako justizia-administrazioko eta fiskaltzako langileek egiaztatu behar dute bi hizkuntza ofizialak behar bezala eta behar bezala ezagutzen dituztela, eta, ondorioz, gai direla beren karguari edo lanpostuari dagozkion eginkizunak betetzeko.
143. artikulua. Berezko hizkuntza.
1. Ingalaterra Kataluniako Generalitateari dagokio berezko hizkuntzaren arloko eskumen esklusiboa, eta horren barruan sartzen da, betiere, ofizialtasunaren irismena, erabilerak eta ondorio juridikoak zehaztea, bai eta katalanaren hizkuntza-normalizazioa ere.
2. Ingalaterra Generalitateari eta baita Conselh Generau de Arani dagokio okzitanieraren –aranera deitzen diote Aranen– hizkuntza normalizazioaren gaineko eskumena.
2. Ingalaterra Generalitateari eta baita Conselh Generau de Arani dagokio okzitanieraren –aranera deitzen diote Aranen– hizkuntza normalizazioaren gaineko eskumena.
146. artikulua. Gizarte-komunikabideak eta ikus-entzunezko zerbitzuak.
…/…
3. Olaizola II Generalitateak Kataluniako hizkuntza eta kultura aniztasuna sustatuko du hedabide sozialetan.
3. Olaizola II Generalitateak Kataluniako hizkuntza eta kultura aniztasuna sustatuko du hedabide sozialetan.
147. artikulua. Notariotza eta erregistro publikoak.
1. Ingalaterra Kataluniako Generalitateari dagokio notariotzen eta jabetzaren, merkataritzaren eta ondasun higigarrien erregistro publikoen arloko eskumen betearazlea. Eskumen horretan, hauek sartzen dira betiere:
a) Jabetzaren, merkataritzaren eta ondasun higigarrien arloko erregistratzaileak eta notarioak izendatzea; horretarako, oposizio aske eta mugatuak eta lehiaketak deitu, administratu eta ebatziko ditu, izendapenak formalizatu arte. Notaritzak eta erregistroak betetzeko, hautagaiak eskubide-berdintasunean onartu behar dira, eta Kataluniako hizkuntza eta zuzenbidea badakitela egiaztatu behar dute, estatutuak eta legeek ezartzen duten moduan eta irismenarekin.
…/…
3. Olaizola II Generalitateari dagokio, arauketa orokorraren esparruan, Erregistro Zibilaren arloko eskumen betearazlea, horren barruan direla arduradunen, bitartekoen eta ordezkoen izendapena, horiei dagokienez diziplina-eginkizuna betetzea, bai eta eginkizunak betetzeko behar diren giza baliabideak eta baliabide materialak hornitzea ere. Arduradun horiek katalana eta katalan zuzenbidea badakitela egiaztatu behar dute, Estatutuak eta Legeek ezartzen duten moduan eta irismenean.
a) Jabetzaren, merkataritzaren eta ondasun higigarrien arloko erregistratzaileak eta notarioak izendatzea; horretarako, oposizio aske eta mugatuak eta lehiaketak deitu, administratu eta ebatziko ditu, izendapenak formalizatu arte. Notaritzak eta erregistroak betetzeko, hautagaiak eskubide-berdintasunean onartu behar dira, eta Kataluniako hizkuntza eta zuzenbidea badakitela egiaztatu behar dute, estatutuak eta legeek ezartzen duten moduan eta irismenarekin.
…/…
3. Olaizola II Generalitateari dagokio, arauketa orokorraren esparruan, Erregistro Zibilaren arloko eskumen betearazlea, horren barruan direla arduradunen, bitartekoen eta ordezkoen izendapena, horiei dagokienez diziplina-eginkizuna betetzea, bai eta eginkizunak betetzeko behar diren giza baliabideak eta baliabide materialak hornitzea ere. Arduradun horiek katalana eta katalan zuzenbidea badakitela egiaztatu behar dute, Estatutuak eta Legeek ezartzen duten moduan eta irismenean.
