2022rako Estatuko Aurrekontu Orokorren abenduaren 28ko 22/2021 Legearen ehun eta hogeita hamargarren xedapen gehigarriak baimena ematen dio Gobernuari Adimen Artifiziala Gainbegiratzeko Espainiako Agentzia (aurrerantzean, Agentzia) sortzeko lege bat bultzatzeko.

Agentzia sortzeak, halaber, Suspertze, Transformazio eta Erresilientzia Planean (PRTR) aurreikusitakoa betetzen du. Plan horretan, hamar politika palanka ezartzen dira, zeharkako lau helburu lortzera bideratutako inbertsio eta erreforma estrukturalen agenda bat garatzeko: Espainia berdeago baterantz aurrera egitea; digitalagoa; ikuspuntu sozialetik eta lurralde-ikuspegitik kohesionatuagoa; eta berdintasunezkoagoa.

Politika horietako seigarrena Zientzia eta Berrikuntzaren aldeko Ituna da, non Adimen Artifizialaren Estrategia Nazionala sartzen den (16. osagaia, 1. erreforma, Suspertze, Transformazio eta Erresilientzia Planarena). Agentziak PRTRn zehaztutako helburuak betetzen eraginkortasunez lagundu dezan, komeni da aldez aurretik bere egoitza izendatzea, eta helburu horiek kontuan hartuta hautatu beharko da.

Hala, Agentziaren eginkizun eta helburu espezifikoak aurreikusita, beharrezkotzat jo da egoitza fisikoa zehaztea, hura sortu aurretik eta, jakina, abian jarri aurretik, adimen artifizialaren edo sistemen gainbegiratzearen arloan espezializatutako berrikuntzako eta talentua erakartzeko ekosistema eta gunea sortzeko.

209/2022 Errege Dekretuaren 6.1 artikuluaren arabera, “Ministroen Kontseiluak erakundea sortu aurretik erabaki ahal izango du, arrazoituta, prozedura hastea”. Aurreikuspen hori aplikatuz, Ministroen Kontseiluak, 2022ko irailaren 13an egindako bileran, erabaki zuen prozedura hastea Adimen Artifizialaren Ikuskapenerako Espainiako Agentziaren egoitza fisikoa zehazteko.

Bestalde, Ministro Kontseiluak, 2022ko irailaren 27ko bileran, erabaki zuen prozedura hori presako izapidetzearen bidez gauzatzea, 209/2022 Errege Dekretuaren 6.9 artikuluan xedatutakoaren arabera. Presako prozedura erabiltzeko arrazoia honetan datza: abenduaren 28ko 22/2021 Legean jasotako aginduan, Gobernuari eskatzen zaio bultza dezala Agentzia aurten sortzea, bai eta etorkizuneko Agentziaren egoitza fisikoa izango den herriak aurrera egin dezala behar diren prestaketa- eta antolaketa-lanetan ere, Agentzia legez sortzen denean behar bezala martxan jarriko dela bermatzeko. Horrez gain, Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren Erregelamenduak, Adimen Artifizialari buruzko arau harmonizatuak ezartzen dituenak eta Batasunaren zenbait lege-egintza aldatzen dituenak, aurreikusten du estatu kideek “gainbegiratze-agintaritza nazional” bat hautatu beharko dutela, eta agintaritza horrek epe laburrean hartu beharko dituela bere gain betebeharrak. Gainera, Agentzia lehenbailehen sortzeak Suspertze, Transformazio eta Erresilientzia Planean zehaztutako helburuak eta, ondorioz, Europako Batzordearekin hartutako konpromisoak betetzen lagunduko du.

Era berean, eta 209/2022 Errege Dekretuaren 3.2.b) eta 6.2 artikuluetan ezarritakoari jarraituz, Ministroen Kontseiluak Adimen Artifizialaren Ikuskapenerako Espainiako Agentziaren egoitza fisikoa ezartzeko prozedurari hasiera emateko erabakia hartu zuenean, 2022ko irailaren 13an egindako bileran, Estatuko sektore publiko instituzionaleko erakundeen egoitzak zehazteko aholku-batzordeak 2022ko irailaren 29ko bileran erabaki zuen zer kokapen izango duten zehazteko irizpideen zerrenda.