Data: Eskualdeetako Lantaldea (CDR) organo aholku-emailea da eta Europar Batasuneko eskualde- eta toki-erakundeak ordezkatzen ditu. Maastrichteko Itunaren bidez sortu zen, eta Europar Batasunaren Tratatuaren (EBT) 13. artikuluaren 4. paragrafoan, Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuaren (EBFT) 300. artikuluan eta 305.etik 307.era bitarteko artikuluetan eta Kontseiluaren zenbait erabakitan dago araututa. Udalbatzaren lehen bilera 1994an izan zen.
ELren xedea da eskualdeko eta tokiko erakundeak inplikatzea erabakiak hartzeko Europako prozesuan, eta, hala, herritarren parte-hartzea erraztea. ELk irizpenak ematen ditu Tratatuetan jasotako nahitaezko kontsulten kasuetan, hautazko kontsulten kasuetan, eta, egoki baderitzo, bere ekimenez. Hala, Batzordeak, Kontseiluak eta Parlamentuak Eskualdeetako Komiteari kontsulta egin behar diote, tokian-tokian eta eskualdean eragina duten eremuetan (hala nola enplegu-politika, ingurumena, hezkuntza, ekonomia- eta gizarte-kohesioa edo osasun publikoa) Europako erabakiak hartu aurretik; bestela, ELk Justizia Auzitegira eraman dezake gaia. Hala, ELk lege-proposamen bat jasotzen duenean, idatzi eta irizpen bat hartzen du, eta EBko dagokien erakundeei bidaltzen die.
ELren jarduerak bi muga juridiko ditu: ez du irizpena ematen ekintza komunitarioen proposamen guztiei buruz, eta bere irizpenak ez dira lotesleak.
Eskualdeetako Komiteak 329 kide ditu gaur egun, eta beste horrenbeste ordezko, EBko 27 herrialdeetatik etorriak. Kideak eskualdeko eta tokiko erakundeetako arduradunak dira, eta eskualdeko edo tokiko erakunde batean hauteskunde-agintaldi baten titular izan behar dute, edo hautatutako batzar baten aurrean erantzukizun politikoa izan behar dute. Kontseiluak bost urterako izendatzen ditu kideak eta ordezkoak, EBko herrialdeek proposatuta. Herrialde bateko kide-kopurua bere biztanleriaren araberakoa da, eta herrialde bakoitzak bere arauen arabera aukeratzen ditu kideak, baina ordezkaritza guztiek islatzen dute dagokion herrialdeko oreka politikoa, geografikoa eta erregio/tokiko oreka.
Eskualdeetako Komiteak sei osoko bilkura egiten ditu urtean, eta horietan bere politika orokorra ezartzen du eta bere irizpenak onartzen ditu. Sei batzorde ditu, politika ezberdinak aztertu eta osoko bilkuran eztabaidatzen diren irizpenak prestatzeaz arduratzen direnak:
· Lurralde Kohesioa eta EBko Aurrekontua (COTER)
· Politika Ekonomikoa (ECON)
· Gizarte Politika, Hezkuntza, Enplegua, Ikerketa eta Kultura (SEDEC)
· Ingurumena, Klima Aldaketa eta Energia (ENVE)
· Herritartasuna, Gobernantza eta Erakunde eta Kanpo Gaiak (CIVEX)
· Baliabide Naturalak (NAT)
Batzordeek irizpen-proiektuak egiten dituzte, eta, gero, osoko bilkura batean eztabaidatzen dira. Gehiengoz onartzen badira, ELk irizpena aurkezten die Batzordeari, Kontseiluari eta Europako Parlamentuari. Egungo gai politikoei buruzko ebazpenak ere onartzen ditu Komiteak.
Lehendakari bat eta lehen lehendakariorde bat Batzordeko kideen artetik aukeratzen dira.
Bestalde, Mahaia da bere jarduera sustatzeko organoa, bera baita ELren programa politikoa agintaldi bakoitzaren hasieran lantzen duena, programa horren gauzatzea kontrolatzen duena eta osoko bilkuren eta batzordeen lanak oro har koordinatzen dituena. Oro har, Mahaia urtean zortzi aldiz biltzen da: Bruselako sei osoko bilkuretako bakoitzaren aurretik, gehi aparteko bi bilera, Kontseiluaren txandakako Lehendakaritza betetzen duten bi herrialdeetan. Mahaia behartuta dago CDR osatzen duen asanbladaren aniztasuna islatzera, batez ere politikoa. Espiritu horrekin, Mahaiaren osaketa honela ezartzen da: presidentea; lehen presidenteordea; 27 presidenteorde (bat estatu kide bakoitzeko); beste 26 kide, eta talde politikoetako presidenteak. Presidenteak bezala, Mahaiak bi urte eta erdiko agintaldia du.
Gaur egun, afiliazio politiko ezberdinak islatzen dituzten sei talde politiko daude: Europako Alderdi Popularra (PPE), Europako Sozialisten Alderdia (PSE), Renew Europe, Europako Aliantzaren Taldea (AE), Europako Kontserbadore eta Erreformisten Taldea (CRE) eta Berdeak, nahiz eta kideek ere izena eman ez duten alderdi politikoetako kide ez izatea aukera dezaketen.
Espainiak 21 kide ditu Eskualdeetako Komitean. Horietatik 17k autonomia-erkidegoak ordezkatzen dituzte, eta 4k toki-erakundeak; autonomia-erkidegoei dagokie ordezkaritza autonomikoa osatuko duten kideak proposatzea, eta FEMPri, berriz, toki-erakundeen ordezkariak. Sistema hau Senatuak 1993ko urriaren 20an onartutako Mozio baten bidez onartu zen.
Kasu gehienetan, autonomia-erkidegoetako ordezkari titularrak haien presidenteak dira, nahiz eta, oro har, jarduera ordezkoek egiten duten, hau da, kontseilariek edo goi-kargudunek, bai eta Erkidegoak Bruselan duen ordezkariak ere.
