Discurso no campo de Comiñas. Madrid, 20 de outubro de 1935 | Arquivo xeral da Administración.

Caricaturas. Gutiérrez (21 enero 1933). Biblioteca Nacional de España.

Entrada ao campo de Comiñas | Fundación Pablo Iglesias.

Discurso de Azaña en Lasesarre. | Arquivo Xeral da Administración.

Azaña preso no Sánchez Barcaíztegui | Centro Documental da Memoria Histórica.

Nas eleccións de novembro de 1933 vence a coalición das dereitas, CEDA. En abril de 1934, Azaña funda Esquerda Republicana.

Durante o segundo bienio republicano produciranse dous feitos significativos nos que Azaña se verá implicado. A entrada de tres ministros de CÉDAA no cuarto goberno Lerroux (4 de outubro de 1934 ao 3 de abril de 1935) e a desactivación na práctica de todas as medidas renovadoras que se implementaron durante o primeiro, provocaron a proclamación da República catalá, "no marco da República federal española", o 6 de outubro de 1934, e a Revolución de Asturias.

Aínda que fora a Barcelona para asistir ao enterro do seu amigo e correlixionario Jaume Carner, Azaña é acusado de participar na proclamación da república catalá. Permanecerá detido nos buques Cidade de Cádiz, Alcalá Galiano e Sánchez Barcáiztegui, ancorados no porto de Barcelona. Publicará a súa versión dos feitos nA miña rebelión en Barcelona (1935).

Tras o descubrimento dun alixo, acúsaselle tamén de proporcionar armas aos revolucionarios de Asturias, cando en realidade estas armas estaban destinadas aos disidentes portugueses que conspiraban contra a ditadura de Carmona-Salazar. Azaña non tivera nada que ver. Será absolto de ambas as acusacións polo Tribunal Constitucional.

En 1935, revélase como a gran figura da esquerda republicana na campaña de "discursos en campo aberto". Os grandes mitins nos campos de Mestalla (Valencia), Lasesarre (Baracaldo) e Comiñas (Madrid) están na base da vitoria da Fronte Popular nas eleccións de febreiro de 1936.

… eu son demócrata […]. E non o son só en tanto que republicano, porque ben puidésemos facer unha República menos exposta ás incertezas do sistema, senón que son demócrata para España porque creo que é o único procedemento de sacar a España do decúbito supino en que desde hai séculos xace.

Creo que a democracia é en España o único procedemento para alumar as augas vivas que corren sepultadas aínda no profundo do pobo español.

Grandezas e miserias da política. Conferencia nO Sitio. Bilbao, 21 de abril de 1934.