El sistema de distribución de competencias entre o Estado e as Comunidades Autónomas, configurado no Título VIII da Constitución así como nos diferentes Estatutos de Autonomía, conta cun sistema de protección xurisdicional, regulado nos artigos 161 e seguintes da Constitución, así como na Lei Orgánica 2/1979, do 3 de outubro, do Tribunal Constitucional. En concreto, polo que respecta ao sistema de distribución de competencias, corresponde ao Tribunal Constitucional a competencia para coñecer
- Do recurso de constitucionalidade contra leis e disposicións normativas con forza de Lei.
- De os conflitos de competencia entre o Estado e as Comunidades Autónomas ou dos destas entre si.
Na práctica, o desenvolvemento do sistema autonómico español necesitou recorrer á decisión xurisdicional do Tribunal para dirimir as controversias expostas entre o Estado e as Comunidades Autónomas sobre o contido e alcance das competencias atribuídas a cada un destes niveis. De esta forma, desde hai xa anos asúmese o papel básico que a xurisprudencia constitucional ha desempeñado para precisar o ámbito das competencias e responsabilidades do Estado e das Comunidades Autónomas.
El contido concreto destas controversias, así como as actuacións levadas a cabo ante o Tribunal Constitucional, preséntanse de forma sistemática nestes dous tipos de documentos elaborados polos servizos técnicos do Ministerio:
- O Informe Mensual de Conflitividade. Recóllese de forma acumulada e actualizada información sobre a evolución das controversias competenciais entre o Estado e as Comunidades Autónomas.
- Os Boletíns Trimestrais de Conflitividade entre o Estado e as Comunidades Autónomas. Recóllese a información relativa ás decisións do Tribunal Constitucional, a celebración de Comisións Bilaterais de Cooperación e a evolución da conflitividade no ano en curso, así como diversas estatísticas relativas á conflitividade acumulada entre Estado e Comunidades Autónomas.