O Real Decreto 204/2021, do 30 de marzo, regulou a concesión directa dunha subvención á Fundación da Santa Cruz del Valle dos Caídos para o desenvolvemento dun proxecto de execución de habilitación de accesos ás criptas do Val, medidas para a dignificación dos osarios e a exhumación e identificación dos restos de vítimas da Guerra Civil española e a Ditadura franquista reclamados polos seus familiares.

O principal obxectivo da subvención descrita no parágrafo anterior, consistía en realizar as actuacións necesarias para tentar a localización e exhumación dos restos de persoas inhumadas no Val de Cuelgamuros, actual denominación do Val dos Caídos, naqueles casos que mediase unha previa solicitude por parte dos seus familiares.

No seu momento, o importe da subvención foi calculado tendo en conta unha previsión de recuperación de restos pertencentes a 60 persoas. Non obstante o anterior, esta cifra incrementouse notablemente nos dous últimos anos, ata superar na actualidade as 160 solicitudes de exhumación que se recibiron por parte de familiares.

Por tanto, para garantir a continuidade e conclusión de todos os traballos pendentes no Val, dando cobertura a todos os pedimentos, resulta imprescindible incrementar o financiamento inicialmente previsto no Real Decreto 204/2021, do 30 de marzo, mediante a concesión dunha nova subvención á Fundación Santa Cruz del Valle dos Caídos, coa mesma finalidade e obxectivos.

En relación coa procura de persoas desaparecidas, o artigo 16 da Lei 20/2022, do 19 de outubro, de Memoria Democrática, establece que corresponde á Administración Xeral do Estado a procura de persoas desaparecidas durante a Guerra e a Ditadura, sen prexuízo das competencias doutras administracións públicas relacionadas coa esta actividade, dispondo expresamente no artigo 54 do mesmo texto legal, o deber de atender ás reclamacións e pedimentos dos familiares que teñan por obxecto instar a exhumación e entrega dos restos das vítimas inhumadas no Val de Cuelgamuros, incluíndo para supostos de imposibilidade técnica de exhumación, medidas de reparación de carácter simbólico e moral.

Tendo en conta o anterior, e atendendo ás razóns de interese público social e humanitario subxacentes, considérase adecuado participar na execución dos traballos mencionados, contribuíndo economicamente aos mesmos mediante a concesión da presente subvención.

Constatada a existencia de suficientes razóns de interese público social e humanitario que xustifican a concesión de subvención de forma directa, con arranxo ao disposto nos artigos 22.2.c) e 28 da Lei 38/2003, do 17 de novembro, Xeral de Subvencións, o instrumento xurídico empregado vén determinado por Lei e debe revestir a forma de real decreto, aprobado en Consello de Ministros, neste caso concreto por proposta do Ministerio da Política Territorial e Memoria Democrática e previo informe do Ministerio Facenda e coa aprobación previa do Ministro para a Transformación Dixital e da Función Pública.

O obxectivo principal desta subvención consiste en contribuír economicamente aos labores de exhumación, identificación e dignificación de restos que se realizarán no Val de Cuelgamuros, previa solicitude por parte dos familiares das vítimas.

Debido a que se trata dunha actuación material, a alternativa de outorgamento da subvención sería a opción de non outorgala, debendo chegarse á conclusión de que esta última opción non faría posible cumprir os obxectivos definidos, nin levarse a cabo as actividades subvencionadas neste caso, a identificación dos restos mortais de persoas represaliadas, e que por iso, a concesión da subvención é a decisión máis adecuada.