O Ministerio de Transportes, Mobilidade e Axenda Urbana (Mitma) outorgou 47,9 millóns de euros en axudas dos fondos europeos NextGenerationEU a 34 entidades locais de Andalucía para rehabilitar edificios públicos. Do total, 41,8 millóns corresponden á Liña 2 do programa de rehabilitación integral de edificios públicos de titularidade local (Pirep local) en 30 municipios, mentres que os 6,1 millóns de euros restantes corresponden á resolución das alegacións e recursos presentados no marco das convocatorias en concorrencia competitiva das liñas 1 e 2 do programa do Plan de Recuperación.
En España, foron un total de 293,7 millóns de euros os fondos distribuídos entre 187 entidades locais de toda a xeografía española, dos que 274,1 millóns de euros corresponden a 171 municipios, consells, deputacións ou cabidos, no marco da Liña 2 Pirep local e 19,5 millóns de euros á resolución das alegacións e recursos presentados no marco das convocatorias en concorrencia competitiva das liñas 1 e 2 do programa do Plan de Recuperación.
En concreto, o Ministerio resolveu outorgar provisionalmente 16 millóns de euros da Liña 2 a 8 concellos e unha deputación para actuar sobre nove edificios, e conceder definitivamente 3,5 millóns de euros da liña 1 a sete municipios para rehabilitar outros puntos inmobles públicos destinados a usos deportivos, educativos, administrativos... Entre eles atópanse o municipio malagueño de Marbella e a Deputación de Cádiz, que contarán en suma con 4,9 millóns de euros.
En total, os 293,7 millóns de euros concedidos a través das tres resolucións publicadas na sede electrónica de Mitma permitirán financiar a rehabilitación de 196 edificios públicos de titularidade local, dos que o 55% destínanse ou destinarán a uso cultural, deportivo e educativo, beneficiando a máis de 14 millóns de cidadáns.
Neste punto, cabe sinalar que máis da metade das entidades locais beneficiadas teñen menos de 20.000 habitantes, das que unhas 55 contan cunha poboación inferior a 10.000 habitantes.
Mitma abriu a convocatoria de ambas as liñas de axudas do Programa de Rehabilitación de Edificios Públicos (Pirep) no primeiro trimestre de 2022, pero a liña 1 tiña un prazo menor de presentación de ofertas e de resolución que a liña 2, que, á súa vez, inclúe unha serie de requisitos de escala nos proxectos para poder participar.
Resolución definitiva Pirep Local Liña 2
De acordo con a resolución definitiva da Liña 2 publicada, os 274 millóns de euros adxudicados van dirixidos a financiar 180 actuacións de rehabilitación elixidas de entre as 1.020 presentados por 880 municipios, deputacións, cabidos e consells insulares con base en criterios de calidade arquitectónica, solidez, gobernación, enfoque integral, innovación e oportunidade, polo que todos eles rexistran un enfoque baseado nos principios de calidade que promulga a Lei de calidade da Arquitectura.
Non hai que esquecer que a convocatoria se celebrou en réxime de concorrencia competitiva, polo que foron seleccionadas as actuacións que maior puntuación obtiveron Dos proxectos seleccionados, 86 atópanse en municipios de menos de 20.000 habitantes, tendo unha especial relevancia aqueles de menos de 5.000 habitantes, os denominados de reto demográfico, onde se van a executar 30 proxectos.
Sen esquecer os 84 edificios que actualmente están en desuso e que recibirán subvencións do Programa para poder abordar a problemática que supón para a contorna urbana a existencia destes baleiros de actividade.
O programa ten unha importante dimensión social e contribúe ao reforzo e mellora dos servizos públicos. Non en balde, o 60% de 180 edificios a rehabilitar con axuda dos fondos europeos destínanse ou destinarán a uso cultural, educativo e deportivo.
En concreto:
• 75 actuacións destinadas a edificios de uso cultural.
• 25 actuacións destinadas a edificios de uso administrativo
• 15 actuacións destinadas a edificios de uso deportivo.
• 17 actuacións destinadas a edificios uso educativo.
O resto dos usos son variados, aínda que destacan as rehabilitacións en edificios administrativos ou para servizos público, que inclúen mercados municipais, comisarías de policía, centros cívicos, laboratorios…
Neste sentido, actuarase sobre 84 edificios que actualmente están en desuso, abordando, por tanto, a problemática que supón para a contorna urbana a existencia destes baleiros de actividade e destinándoos a un uso público.
Os proxectos aceptados na Liña 2 debían cumprir, polo menos, dúas dos tres requisitos de escala que se recollen na Orde Ministerial de Bases: ter un orzamento de obra igual ou superior aos 500.000 euros, recoller unha intervención en polo menos 1.000 metros cadrados de superficie e, por último, que o grao de intervención da actuación sexa igual ou superior a 500 euros/m2
Programa de Impulso á Rehabilitación de Edificios Públicos
Estas tres resolucións súmanse aos 307 millóns de euros concedidos definitivamente en 2022 a 381 entidades locais para rehabilitar edificios públicos no marco da Liña 1 do Pirep. Así, en total, o Ministerio outorgou uns 600 millóns de euros en axudas dos fondos europeos de recuperación a 496 municipios, deputacións, consells e cabidos de toda España para rehabilitar 598 edificios, dos que o 69% destínanse ou se van a destinar a usos culturais (228), educativos (50) e a servizos públicos (135). Os fondos europeos benefician directamente aos case 22,5 millóns de persoas que viven nas estas localidades.
Todas as actuacións subvencionadas no marco da liña 2 deben estar finalizadas e dispor de acta de recepción de obra antes do 31 de marzo de 2026. Pola súa banda, os proxectos seleccionados no marco da Liña 1 deben garantir a súa recepción de obra, sen observacións nin reparos, antes do 30 de setembro de 2024.
A concesión definitiva das axudas implica que, unha vez finalizada a rehabilitación, os edificios deberán destinarse a uso público durante polo menos 20 anos e xerar importantes aforros no seu consumo de enerxía.
Este investimento garante, ademais, unha redución de máis do 30% do consumo de enerxía primaria non renovable, melloras na accesibilidade, a habitabilidade e impulsar a conservación do parque edificatorio, con investimentos en edificios que na actualidade teñen múltiples usos. Os fondos europeos NextGenerationEU financian ata o 100% dos custos elegibles das actuacións encamiñadas a reducir, polo menos, un 30% o consumo de enerxía primaria non renovable, e no caso das complementarias (sustentabilidade, accesibilidade, habitabilidade e conservación) subvenciónase o 85% dos custos elegibles, sen superar o 50% do importe das actuacións principais (redución de consumo de enerxía prima non renovable).
Este enfoque integral foi unha das grandes apostas deste programa, que busca contribuír a loitar contra o cambio climático, mellorar a calidade de vida e liquidar importantes carencias do parque edificado público relativas a cuestións de habitabilidade, como pode ser, o confort acústico deficiente, a calidade do aire no interior do edificio, os problemas de accesibilidade e a mellora de distribucións obsoletas ou desactualizadas coas novas formas de traballo, etc.
O Pirep está recollido no Investimento 5 da Compoñente 2 do Plan de Recuperación, dotada inicialmente con 1.080 millóns de euros, dos que 480 millóns xa se transferiron ás comunidades e cidades autónomas de Ceuta e Melilla para financiar a rehabilitación enerxética do seu parque público.
Acceda ás resolucións:
- Resolución definitiva da liña 2:
primeira_resolucion_definitiva_pirep_local_liña_2.pdf.xsig.pdf (mitma.gob.es)
- Segunda resolución provisional da liña 2 (incremento)
2da_resolucion_provisional_liña_2_vin.pdf (mitma.gob.es)
- Segunda resolución definitiva da liña 1 (incremento)
2da_resolucion_definitiva_de_os_recursos_pendentes_de_liña_1.pdf (mitma.gob.es)