obrigados a abandonar o seu país, e contribuír a que as súas achegas e legados sexan coñecidos polo gran público.

En torno a medio millón de españois, leais á causa republicana, e vítimas da represión franquista cruzaron, ao longo dos tres últimos meses da guerra civil, a fronteira francesa principalmente polos pasos de Cerbère, Le Peros teus e Bourg-Madame. Pouco despois iniciarían as súas novas vidas, lonxe da súa patria, non só en Francia e outros países da Europa occidental. A diáspora dos protagonistas desta traxedia humana sen precedentes, que escapaban da morte, levoulles a Moscova e outras cidades da Europa do Leste, a México, Chile, República Dominicana, Cuba, Arxentina, Estados Unidos, Alxer e outros países de acollida.

O espazo "A Arquería", en Novos Ministerios, presenta ao longo de 1.300 m2 algo máis de 300 pezas entre obra plástica, reproducións fotográficas e publicacións, entre outros soportes, que reflicten as manifestacións culturais, artísticas e literarias máis importantes de quen mellor documentaron ese éxodo.

A exposición principal "1939, exilio republicano español" mostra a vida nos campos de concentración franceses, os barcos que partiron cheos de esperanza, a traxedia dos campos de concentración e exterminio nazis, a acollida de Francia, México, Chile e Estados Unidos, entre outros países, o Retorno, tras a morte de Franco, durante a Transición iniciada en 1977. Recolle o compromiso de lealdade cos valores do II República a través do traballo de artistas que se propuxeron reflectir e dar voz a eses miles de españois exiliados. O material exposto mostra obras de Pablo Picasso, Joan Miró, José Vela Zanetti, Baltasar Lobo, e distintos traballos literarios, así como documentos históricos. O escritor e crítico de arte Juan Manuel Bonet é o comisario da mostra, coa colaboración de Manuel Aznar e Idoia Charanga como asesores científicos.

"Camiños do exilio. Colonias infantís e campos dA Retirada: a obra humanitaria e fotográfica de Philippe Gaussot" é unha colección de fotografías inéditas descubertas polo seu fillo Jean-Philippe Gaussot, nunha maleta, tras a morte do seu pai. Os negativos foron confiados á asociación "24 Août 1944". Felip Solé e Grégory Tuban son os responsables desta mostra de fotografías.

"O sangue non é auga", do artista Pierre Gonnord, achega unha delicada e impactante visión dalgúns dos exiliados que residen actualmente en Francia, a súa vida e os seus obxectos de recordo máis persoais. Carmen Fernández Ortiz é responsable da instalación.

As exposicións estarán abertas ao público desde o 5 de decembro ata o 31 de xaneiro de 2020.